«Հինգ տարուց ի վեր այն օրից, ինչ ռուսական բանակը զավթել էր Թոմայի երկիրը, Պրահան շատ էր փոխվել. փողոցում Թոմային հանդիպած մարդիկ առաջվանը չէին: Թոմայի ընկերների կեսը տարագրվել էր երկրից,
իսկ երկրում մնացածների կեսը՝ մահացել: Սա մի փաստ է, որ չի հիշատակի ոչ մի պատմաբան.
ռուսական ներխուժմանը հաջորդած տարիները հուղարկավորությունների
տարիներ
էին. երբևէ մահացության դեպքերն այդքան հաճախակի չէին եղել: Եվ խոսքը միայն այն դեպքերի մասին չէ (վերջին հաշվով՝ բավական հազվադեպ),
երբ մարդկանց հետապնդում էին մինչև մահ, ինչպես Յան Պռոշազկային: Այն բանից տասնհինգ օր անց, երբ սկսել էին ամեն օր ռադիոյով հաղորդել Պռոշազկայի անձնական խոսակցությունների ձայնագրությունները,
վերջինս հիվանդանոց ընկավ:
Քաղցկեղը, որն անտարակույս որոշ ժամանակից ի վեր աննկատ նիրհում էր նրա մարմնի անկյուններից մեկում, փթթել էր վարդի պես: Վիրահատությունն արվեց ոստիկանության ներկայությամբ, ու երբ վերջինս արձանագրեց,
որ վիպասանը դատապարտված է,
այլևս դադարեց հետաքրքրվել նրա անձով՝ թողնելով, որ հանգիստ հանգչի կնոջ գրկում: Բայց մահը հարվածում էր նաև նրանց, ովքեր ուղղակիորեն չէին ենթարկվում հալածանքների: Երկիրը համակած համընդհանուր հուսահատությունը,
սողոսկելով մարդկանց հոգիներ, պաշարում էր նրանց մարմիններն ու տապալում գետնին: Ոմանք հուսահատ փախչում էին ռեժիմի շնորհներից,
որ ցանկանում էր նրանց փառքով պսակել՝ ստիպելով հրապարակավ հանդես գալ նոր ղեկավարների կողքին: Այդպես վախճանվեց բանաստեղծ Հրյուբինը՝ Հայրենիքի սիրուց փախչելով:
Մշակույթի նախարարը, որից նա մինչև վերջ փորձել էր խուսանավել, նրան ճանկեց դագաղի մեջ: Նախարարը գերեզմանի մոտ ճառ արտասանեց՝ հատուկ հիշատակելով պոետի՝ Խորհրդային միության հանդեպ տածած սերը: Գուցե այդ աղաղակող անհեթեթությունն արտաբերել էր՝ բանաստեղծին արթնացնելու համար: Բայց այնքա՜ն տգեղ էր աշխարհը,
որ ոչ ոք պատրաստ չէր հառնել ի մեռելոց:
Թոման
գնաց դիակիզարան՝ մի նշանավոր կենսաբանի հուղարկավորությանը
մասնակցելու.
վերջինիս
վտարել
էին պետական համալսարանից և գիտությունների
ակադեմիայից:
Մահազդի
մեջ արգելվել էր ժամը նշել, որպեսզի արարողությունը չվերածվի ցույցի, և մտերիմները
վերջին
րոպեին
իմացել
էին, որ հանգուցյալի
մարմինը
դիակիզելու
են առավոտյան վեցն անց կեսին: Դիակիզարանի
սրահ մտնելով՝ Թոման դժվարացավ հասկանալ, թե ինչ է կատարվում. լույսերով հեղեղված սրահը նկարահանման
ստուդիա
էր հիշեցնում: Զարմացած նայեց շուրջը և նկատեց, որ սրահի երեք անկյուններում տեսախցիկներ են տեղադրված: Ո՛չ, հեռուստատեսությունը չէր, ոստիկանությունն
էր նկարահանում հուղարկավորությունը՝ արարողությունից հետո մասնակիցների
ինքնությունը
պարզելու
համար: Վախճանված գիտնականի նախկին գործընկերներից մեկը, որ դեռևս գիտությունների ակադեմիայի անդամ էր, իր մեջ քաջության գտավ՝ դագաղի առջև մի քանի խոսք ասելու:
Նա չէր մտածել, որ այդպիսով կինոաստղ է դառնալու»:
Հատված Միլան Կունդերայի «Կեցության անտանելի թեթևությունը» գրքից
Թարգմանությունը ֆրանսերենից` Շուշանիկ Թամրազյանի
Գրքի ֆեյսբուքյան էջին միացեք այստեղ
Գիրքը հարցրեք Երևանի բոլոր գրախանութներում: ՀՀ մարզեր, Արցախ և Արտերկիր առաքելու համար գրեք ՀԱՅ ԳԻՐՔ գրախանութին:
Կարդացեք նաև՝
ԿԻՆ (Հատված Միլան Կունդերայի «Կեցության անտանելի թեթևությունը» գրքից)
«Անկողինը խոստովանավայր է». ամուսնության մասին մեջբերումներ Խավիեր Մարիասի «Այնքան սպիտակ սիրտը» գրքից
Կարդացեք նաև՝
ԿԻՆ (Հատված Միլան Կունդերայի «Կեցության անտանելի թեթևությունը» գրքից)
«Անկողինը խոստովանավայր է». ամուսնության մասին մեջբերումներ Խավիեր Մարիասի «Այնքան սպիտակ սիրտը» գրքից
Комментариев нет:
Отправить комментарий