Էդուարդ ՀԱՐԵՆՑ («Ինտերմեդիա ջրերից» գրքից)

Չնայած

Օրը թաց է, ինչպես մի դուռ,

որով

ինձնից քեզ եմ մտնում`

մեջքով

դարձած աղմուկի դեմ,-

եկեղեցուց դուրս գալու պես…

Հույսի սկիհներն, ինձնով հարբած,

սայթաքում են ծաղկիս ետև,

և շյուղ առ շյուղ

խոնարհվում է մեջքս պայծառ`

շեմիդ անդեմ ածանցներին…

Եվ դու հանկարծ…

չնայելով դու տեսնում ես,

որ ես քեզնից փուլ եմ գալիս,

ու ձեռքերդ չկան,

որոնք

պիտի մեջքս ընդգրկեին…

Ձեռքերդ մնացել են եկեղեցում

աղոթելու`

ինձ գրկելու ըղձականով…

***

Եվ անունիդ մեջ

ժամ առ ժամ մաշվող օրերիդ

երկչոտ

ստվերները թաց`

քեզնից գունաթափ,

ինչպես մեղքիդ մեջ բույրերի ռոնդոն,-

վարդից մինչ կեսօր

ինձ են զբոսնում անփարատելի`

քո նախավերջին

բառից ճղոտված հրեշտակի պես…

Բայց դու աղոթի՛ր բույրերս հանկարծ…

***

Մաշկային շնչարգելությանս պահերին

սպիտակ թղթի մաշկից եմ

օգտվում:

Փայտը չգրված բանաստեղծություններ է

հիշում իմ մասին:

Քեզ մոռանալիս փնտրում եմ ծառդ…

***

Լուսնի անկյունը բարդ է

ու պայծառ`

դողէրոցքի պես…

Գիշերը գետ է`

աստղի երանգից կո՜ւյր շարահյուսվող…

Հյուսքերից կախված`

կոտորակվում է երկինքը վարդգես`

շուրթից արտածվող աստծո

դողի պես…

Սուր կատատոնիա` յոթ թռչուններով…

Ժամերը թռչնիդ փոշոտումներն են`

ծաղկիս երազում…

Դու նորից

չես եկել սիրտս,

զի այն կողպել ես անվանդ տառով…

Թռչնիս անկյան տակ

արցունքը դուռ է…

Ես քեզնից ներս եմ,

դու քեզնից չկաս…

***

Ես բառում եմ քո ներսում,

հրեշտակդ

ղողանջում է ափիս մեջ:

Դու մահանում ես

ինձանից,

ես հարություն եմ առնում:

Ո՞ւմ մոտ մնացին

գրպանները ծակ`

լեցուն վարդերով անելանելի…

***

Երազանքից հետո

երբեմն և`

արթնանալ:

Վերադառնալ այնտեղ,

որտեղ

դու չե՛ս եղել…

***

Սեր

Կյանքիս 30 լուսայգերի

միջով

ծաղիկ առ ծաղիկ

բոլոր մեղքերս թողած`

մինչև ժամանեցի,

նա արդեն հեռացել էր`

թողնելով Ընթրիքի սեղանը…

Ու ես

մինչև երեկ դեպի ներս էի

ծիծաղում բառերը`

որպես

հոգեմետ ձկներ…

Պարզվեց` 33-ը շատ էր…

***

Ստվերների թատրոն

Մնջախաղի պյուռոս-քամին

պարանոցով նոկտյուրն է

տաշում

սլացիկ մեղքիդ ձկնաթելերից…

Հանկարծ կկուն փոխարկվում է

փայտփորիկի

ու համբույրիդ արծաթ ժամերն է

քչփորում

կոպերիս վրա…

Միջօրեականներիս ճաքերի միջով

անվանում եմ քեզ:

Եղունգներիս ծայրերին

խալե  բույրեր են

պայթում կլոր,

                         կլոր,

                                  կլոր,

                                         ինչպես ծափեր…

Զարթնի

– Հոպա՛ր,– ասում է Միլենան

իր առաջին բառը`

հիշելով, երևի,

ձայնիս ուղղությամբ իր

հրեշտակի աչքը`

իր անվան պահի մեջ…

– Հոպա՛ր, զարթնի՛,– ասում է Միլենան

փոքր-ինչ անհանգիստ`

հիշելով, երևի,

իր Աստծուց աճած ինդիգո մատներ,

որոնցով պետք էր

որոշել Լույսի տեղանքը

հաջորդ երազից առաջ…

– Հոպա՛ր, հագի՛,– ասում է Միլենան`

հագուստներս հատ-հատ

բերելով անկողնուս մոտ.

հիշելով, երևի,

քնի ներսից տեսած`

երազներիս մեջ իմ

Աստծո մերկությունը…

– Հոպա՛ր ջան,– ասում է Միլենան

գլուխս գրկած`

հիշելով, երևի,

իր երազի մեջ իմ

Աստծո տխրությունը…

– Հոպարը ո՞ւր ա,– կանչեց Միլենան

լուսաբացից առաջ`

բացելով աչքերը,

որոնք արթնացել էին

երազի մեջ…

ո՞ւմ Աստծո…

***

Պոեզիան մի աստիճան է,

որը ի՛նքն է

ինձ բարձրանում

ներքև

մեղքի հրվանդանից:

Իմ և հորս միջև

հոսում է Հարցի երաժշտությունը,

որի ջրերում

մահից լողանում են բառերը`

մորեմերկ, ինչպես աղոթքս վանքում…

***

Տունն եմ նախընտրում նրբանցքից մինչև:

Եվ ահա մի օր

Ասակի նեղլիկ դռների միջից 

մորեմերկ սրտով

ես ցած նետվեցի:

Ոտքի ելա և մաշկիս փոխարեն

ձա՛յնս թափ տվի աշխարհի փոշուց…

Ու նախընտրական (ո՞ւմ) մեղքի

կոպը դեռ շոյելով

գեղեցիկ`

ես քայլում եմ աններելի պոեզիա…

Ու քայլվածքիս մեջ տողեր կան, որոնք

միայն սե՛րն է, որ պիտի գա` մեկնի

դեպի երջանիկ թարթիչը մահվան…

***

Թանաքագույնը

երկյուղի սքանչացումն է

սառը լանդշաֆտներով

գիշերվա,

որի թիկունքից հայտնվում է

անակնկալ մի ձեռք`

անմեղության ու դավաճանության միջև:

Ո՞ւմ թղթերի վրա են մատնահետքերը

պսպղացող 12-ից հետո:

Օդը դողում է`

ինչպես ծալազարդ գիշերազգեստը

կասկածի:

Պետք է սպասել լուսաբացի

մերկությանը…

Խաչակնքի՛ր, Թռչո՛ւն:

Օխրա դո-մաժոր

Գիշերվա անշտապ արմատներն ի վեր

կլոր-կլոր մոտենում է

վաղորդայնի նշանադրությունը, 

որ բաժանվում է

ծաղկի եռանկյուն վարսանդի միջև,

ուր աղն ուտում է ձկան կմախքը`

ձկնորսի լյարդում:

                                        

Մուգ ջրերի

թախծի միջից մահանում է

ենթագիտակցությունը Ավագ

ուրբաթների:

Դռների առջև

մերկանում եմ ես ինձանից,

և իմ ձայնից մնում է

Հիսուսի ոճով մի ստորագրություն`

այգի ցողերին…

***

Ես չեմ,

չեմ հիշում,

քանզի

երբևէ չեմ մոռանա

պատերազմի օրերը թանկ,

երբ մենք` չունևոր, և չկար ոչինչ,

կամ կա՛ր Ոչինչը: Բայց Քրիստո՛սը կար

(երանի էին այն օրերը մեզ):

Հայրս պաշտում էր թզի մուրաբան:

Հոգով էին մենք, հագուստ չունեինք

(մութ տարիներ էին, փողը չէր երևում):

Տրիկոտաժում էր աշխատում հայրս:

Ամեն օր գործից նա տուն էր գալիս`

բեռնված թզի կիլոգրամներով,

որոնցից մայրս ջինջ մուրաբա էր

եփում քաղցրահամ կրակի վրա

(անլույս օրեր էին, քաղաքում ջուր չկար):

Ջուրը զոհվել էր, և մայրս թզի

մուրաբայով էր

ջրում մեր այգու`

իր լույսն աճեցնոց թփերը վարդի,

որի թերթերը նա չորացնում էր`

թեյախմության համար իմ վաղվա…

Տասնմեկերորդ պատվիրան

Երբ Սերը բաց ես թողել ձեռքիցդ,

ծափահարի´ր

հոգուդ «տկարությանը»:

Եվ ի ներումն Լույսի, որ թռավ

թարթիչներիցդ,-

ծափահարի´ր` ափդ այտիդ,

որից պոկեցիր բույրերի սրինգը:

Սրի´նգն ապտակիր…

Մի ձեռքը նույնպես ծափ է տալիս:

***

Միակ որտեղդ

քո անվան տխրությունն է,

որի ընդմիջով

դու կատարվում ես`

զվարթորեն թաց,

մոռացության պերճ արվարձանիդ շուրջ,-

դեպի ծաղիկը`

մահվան նրբանցքից.

միակ ճանապարհորդը`

քո վերաբերյալ:

Դու մոտենում ես, նրան չես տեսնում,

նա տենդի միջից կռահում է քեզ,

որ դու քո լույսի փոշին ջանաս իր

վարսանդից դեպի…

Բայց դու նրան չես ճանաչում,

ինչո՞ւ:

«Ինչո՛ւ»-ն ճանաչիր…

***

Սերը անկարելի քերականություն է: –

Կարողացի՛ր սերտել

Երբեք-ի խոնարհումները`

սերտաճած,

տխրության պայծառ ծառերի նման,

Սահմանից այնկողմ,-

քեզնից նավարկող

քո բոլոր ներքին բայեղանակներին…

Էդուարդ ՀԱՐԵՆՑ

Գիրքը կարող եք ձեռք բերել այստեղ