ՖԲ- ում միշտ շատ արագ եմ
նայում «Ծանուցումները» …Դրանցից մի քանիսը հաստատ բացում եմ… եթե Դավիթ Մուրադյանը
որևէ գրառում է արել, այն կարդում եմ… ժամանակի ընթացքում հավաքել եմ Դավիթ Մուրադյանի
ֆեյսբուքյան գրառուներից… և ահա սիրով ներկայացնում եմ նաև իմ բլոգի այցելուներին…
***
Արվեստը ծիծաղում է ,,պրոգրես,, բառի վրա, բայց սիրում նորն ու անսպասելին, պայմանով, որ դրան գումարված լինի տաղանդը: Ձեթի ճրագից մինչև Ֆարադեյի լամպը`պրոգրես - առաջադիմություն
է, անշուշտ, սակայն ո՞ւմ համեմատ է առաջադիմել մեր ժամանակների երաժշտությունը, - Բեթհո՞վենի: Կամ, եթե գրականություն է, Դոստոևսկո՞ւ:Մեծությունները չեն վազանցում միմյանց: Ընդամենը քայլում են մեկ ուրիշ, գերադասելի է`դեռ չբացված ճանապարհով:
Միայն թե`որքանո՞վ են առնչվում այս մտածումները մայիսի 19 - ի ցերեկվա հետ: Երևի այնքանով, որ փոխանցվել են նախորդ`թանգարանային գիշերվա զրույցներից:
***
Բնազդներն ավելի են պաշտպանում, քան բանականությունը: Այդ պատճառով էլ ասում ենք. - դեպի ակունքները, դեպի արմատներ: Բայց մի՞թե ժամանակներին ի հակառակ: ,,Արմատների կարգախոսը` ծաղիկ տալ,, - հակադարձելու պես լրացնում է Կարել Չապեկը, հենց բնազդների տրամաբանությունը շարունակելով:Անցյալը հիվանդություն է դառնում, եթե մոռանում ես արմատների նպատակի մասին:
Ի դեպ. բոլորովին ուրիշ մի սերունդ այսօր դպրոց ավարտեց:
***
Չգիտեմ, թե ովքեր են հիմա կարդում Յանուշ Կորչակ: Գուցե այդ գրողին մոռացել են: Համենայն դեպս, չեմ նկատել, որ նրա ,,Մաթիուշ Առաջին թագավորը,, - գոնե վերջին քսանհինգ տարում - վերահրատարակված
լինի: Բայց այսօր հունիսի մեկն է, այդ պատճառով էլ հիշեցի, որ իր գրքերից մեկում նա ասում է. - երեխաների հետ խոսելիս երբեմն մի քիչ կռանալ է հարկավոր, բայց նրանց հավասարվելու համար անպայման անհրաժեշտ է ... բարձրանալ:
***
Հողը միշտ համբերատար է, իսկ մարդը, սովորաբար, անհամբեր: Որովհետև մարդը ժամանակավոր է, իսկ հողը` հավիտենական: Ինքն է, որ հավասարակշռում է մարդուն: Մարդն է, որ շենացնում է հողը: Նյութը և հոգին միավորվում են ու այդպես դառնում Հայրենիք:Բայց հողից պահանջելու իրավունքը նրանն է, ով այդ հողը հերկում է նախապես:
(,,ՁԵՌՔՈՎ ԳՐՎԱԾ ՆԱՄԱԿՆԵՐ,, շարքից: Գիրքը տպագրության է պատրաստվում ,,Հայաստան,, հրատարակչությունում: Իսկ ինչո՞ւ հենց այս տողերը ու ինչու հենց այսօր: Խաղողօրհնեքը թելադրեց:)
***
Համլետն ավելի իրական է, քան Շեքսպիրը: Գեղարվեստական գործի հերոսին տեսնում ու պատկերացնում ենք, իսկ Շեքսպիրին`գրեթե ոչ: Քննել արվեստը իրականությա՞մբ: Մեծ մասամբ հենց այդպես էլ վարվում ենք, բայց ամենակարևոր տեղում`սայթաքում: Իսկ միջնադարյան մեր իմաստասերը մի բան գիտեր, երբ արվեստի մասին միտք անելիս` գրում էր - ,,Հրաշք ի վեր քան զբնություն,,: Որովհետև արվեստն ավելին է ասում կյանքի մասին, քան կարող է ասել ու ցուցադրել կյանքը:
***
Շատ չեն այն սերունդները, որոնք իրենց ապրած ոչ այնքան երկար կյանքի օրոք հայտնվել են ուրիշ ժամանակի մեջ: Մերն այդպես ստացվեց: Մինչև 40 - ը՝ բոլորովին այլ աշխարհի բնակիչներ: 40 - ից ՝ 50-ը՝ ,,միջգալակտիկական
անցում,,: Իսկ հետո արդեն՝ այս նորը, քսանմեկով թվագրված դարի հետ, նույն լեռան դիմաց, սակայն:Բացառիկ կենսափորձ է, ի վերջո: Որն էլ իր վեպն է ուզում:
Հետևել շատ հայտնի գրողի օրինակին, երկու տարի դուրս չգալ տնից ու գրել ...
***
,,Հիշողությունը անհատի հենարանն է,, - ասում է իսպանացի գրողներից մեկը: Ուրեմն պատմությունն էլ`ազգերի: Իսկ պատմությունը տեսողություն է ավելացնում, անկախ այն հանգամանքից` դառնահա՞մ են մեր թերթած էջերը, թե՞ փառավոր:Մայիսի 28 -ը այս մասին մտածելու օրն է, նավը լեռան վրա հանելու, այսինքն` անհնարինը իրականացնելու օրը: Արդյո՞ք սա չի նշանակում, որ անհատ մարդու կամ մի ամբողջ ժողովրդի հաջողության բանալին հենց անհնարինը իրականացնելու կարողությունն է: Հատկապես`ճգնաժամային պահերին:
***
Պատմության գերի՞, թե՞ պատմության տեր. մայիսի 28 -ը այս ճակատագրական հարցի պատասխանն էր: Իհարկե, դրան հաջորդած ընթացքը այդ հաղթանակի ընդամենը կեսն էր, - դժբախտաբար, - սակայն այդ կեսն էլ բավական եղավ` քսաներորդ դարի հետագա հանգրվանները անցնելու ու նորից պետություն ստեղծելու համար:Երևի սա նշանակում է, որ ազգերին, ինչպես նաև անհատ մարդուն, ապրեցնում են նպատակները: Ընդհանուր ապագա ստացվում է` ընդհանուր նպատակ հետապնդելով: Հատկապես, եթե ,,տառապանքդ փորձ ունի,,:
Իսկ մեր տոնական օրը մի քանի ժամից կավարտվի: Անցյալի հսկայական փորձառությունը կմնա ներկայիս փորձությունների հանդիման:
Комментариев нет:
Отправить комментарий