ՋԱՀԵԼՈՒԹՅԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐԸ (ճապոնական հեքիաթ)

Թարգ. Սերգեյ Ումառյանի

Նյութի աղբյուրը՝

Ճապոնական գրականության և արվեստ

Հին ժամանակներում, Մինո գավառում ապրում էր մի ծերունի և իր պառավ կինը: Երկուսն էլ արդեն բոլորել էին յոթանասուն տարին:

Ծերունին անտառ էր գնում փայտի, իսկ պառավը տան գործերով էր զբաղվում: Եվ այդպես անցնում էր նրանց կյանքի օրերը:

Ծերունին միշտ տուն էր վերադառնում ուշ երեկոյան: Բայց մի անգամ այնպես է պատահում, որ արևը վաղուց արդեն մայր էր մտել իսկ նա դեռ չկար ու չկար:

Պառավն անհանգստանում է: Վազում է դարպասի մոտ, նայում չի՞ գալիս արդյոք:

Բայց ծերունին չի երևում: Միայն կեսգիշերին ինչ-որ մեկը գալիս է: Ծերունին է, ծերունին չի, իսկ մեջքին էլ ահագին ցախի կապոց է լինում: Կարծես թե նա է:

Պառավը վառած մոմը մոտեցնում է նրա դեմքին և ախ քաշում. Նրա առջև կանգնել էր ամուսինը, բայց ոչ թե ծերունի, այլ քսան տարեկան մի պատանի: Նրա սև մազերը փայլում էին ձյութի պես, իսկ թշերը` կարմրին էին տալիս:

Զարմանքից պառավի բերանը բաց է մնում:

_ Օ~, ի՞նչ է պատահել քեզ ծերուկ...

Իսկ ծերունին նրան պատասխանում է.

_ Ինձ հետ մի հրաշք պատահեց: Ա'յ, լսիր: Այսօր ես ցախ էի կտրատում անտառում և հանկարծ զգացի` ինչ-որ տեղից սառը քամի փչեց: Վեր նայեցի, տեսնեմ իմ գլխավերևում մի թռչուն է թևերը թափահարում: Ես դեռ այդպիսի գեղեցիկ թռչուն չէի տեսել: Հազվագյուտ թռչուն էր: Մտածեցի, արի սրան բռնեմ ու վազեցի նրա հետևից: Գնացի~, գնացի~ հանկարծ ընկա մի ինչ-որ հովիտ: Չորս կողմս վայրի ծաղիկներ էին ու կարկաչուն մի աղբյուր, որի ջուրը շատ պարզ էր ու քչքչան: Լեռներով վազելիս կոկորդս բոլորովին չորացել էր և հանկարծ աղբյուրը տեսա, մոռացա թռչունին: Իջա դեպի աղբյուրն ու սկսեցի խմել: Դա ոչ թե ջուր էր այլ գինի ու այնքան համեղ, որ շրթունքներդ կլիզես: Փառավորվեցի, ամբողջապես արբեցի, իսկ հետո գլուխս պտտվեց ու ընկա խոտերի վրա, աղբյուրի մոտ: Երբ արթնացա` լուսինը հազիվ էր լուսավորում, գիշերային թռչունները տխուր կանչում էին: Եվ վախից շտապեցի տուն: Ահա և եկա:

Պառավն աչքերը չռած լսում է ծերունու երկար պատմությունը: Իսկ երբ նա իր պատմությունն ավարտում է պառավն ասում է.

_ Ծերո'ւկ, այ ծերո'ւկ ես էլ եմ ուզում գնալ խմել այդ հրաշալի ջրից:

_ Դե, իհա'րկե, գնա: Ինչի նման կլինի, որ միայն ես երիտասարդ լինեմ:

Ծերունին մանրամասն պատմում է նրան, թե ինչպես պետք է գնա ու գտնի այդ հրաշալի աղբյուրը տանող ճանապարհը:

Հետևյալ օրը, վաղ առավոտյան պառավը ճանապարհ է ընկնում, ջահելության աղբյուրը գտնելու, իսկ ծերունուն թողնում է տունը պահելու համար:

Ամբողջ օրը ծերունին տունը նստած անգործությունից նեղվում է: Ամեն ժամ նա դուրս է գալիս դարպասի մոտ, մտածում, թե ուր որ է պառավը կգա, բայց նա չկար ու չկար: Վրա է հասնում երեկոն, հետո գիշերը, բայց պառավն այդպես էլ չի վերադառնում:

Մինջև լուսաբաց մի կերպ սպասելով, ծերունին գնում է որոնելու: Առավոտյան թանձր մշուշի միջով, մեծ դժվարությամբ վերջապես հասնում է այնտեղ, որտեղ այդ աղբյուրն էր: Նա նայում է չորս կողմ, ոչ ոք չի լինում:

«Երևի իմ պառավին արջերը կամ գայլերը կերել են, մտածում է նա»:

Ծերունին նստում է գետնին և չի իմանում, թե ինչ անի: Հանկարծ աղբյուրի ակունքից նրան է հասնում երեխայի լացի ձայն` ուա~, ուա~, ուա~...

«Օ~, այդ ո՞վ է երեխային այդպիսի խոր տեղ գցել» մտածում է ծերունին և շտապում է դեպի երեխայի ձայնը: Մոտենում է ու տեսնում, որ խիտ խոտերի մեջ ինչ-որ մի բան է փայլում: Նա նորից է նայում ու ինչ-որ մի հագուստ է տեսնում, որը կարծես ծանոթ է լինում:

_ Դե, իհարկե, սա հենց իմ պառավի խալաթն է: Երեկ հենց սրանով դուրս եկավ տնից:

Ծերունին կռանում է ու տեսնում, որ խալաթի մեջ կրծքի երեխա է թպրտում և ամբողջ կոկորթով ճչում է ուա~, ուա~...

Ա'յ քեզ բա~ն, արդյոք սա իմ պառավը չէ ՞... բարձրաձայն մտածում է ծերունին:

Այդ պահին երեխան երեսը կնճռոտելով գլխով նշան է անում` թե հենց ես եմ, որ կամ, վերցրու ինձ...

_Ա'յ, քեզ դժբախտությո~ւն: Երևում է որ պառավն ագահություն է արել ու աղբյուրից ավել ջուր է խմել և այս օրին հասել:

Բայց ի՞նչ կարող էր անել, ծերունին գրկում է երեխային ու տուն տանում:

Պառավի խալաթն էլ է հետը տանում, չէ՞ որ նրան բարուրի շոր էր պետք: