Եղիշե Չարենց «Տաղ` ձոնված գրքերին»

Օ՜, գրքերի աշխարհը – տիեզերք է անեզր:

Արևների նման բազմապիսի,

Ե՛վ աստղերի նման, և՛ շողերի –

Ես սիրում եմ գրքերը, որ աշխարհի մասին

Բարբառում են անձուկ ու մտերիմ:

Տարփանքով, ինչպես պատանին,

Որ սիրում է իր լույս ընկերուհուն փարվել-

Ես սիրում եմ գրքերը թե՛ նոր, թե՛ հին,

Թե՛ արվեստով գրված, թե՛ անարվեստ:

Բայց և կամքով անշեղ, ինչպես ղեկավարը,

Ինչպես ա՛յրն է հասուն ձգտում սիրած գործին,-

Ես սիրում եմ գրքերի աշխարհը,

Իմ խոհերի վսեմ այրուձին:

Նրանք շա՜տ են ու բազմապիսի, տարբեր ու գունագեղ,

Ծնված զանազան դարերում ու երկրներում,

Յուրաքանչյուրը բերում է մի առանձի՛ն պարգև,

Յուրաքանչյու՛րն իր մեջ մի աշխարհ է կրում:-

Մեր կյանքի երկար ճանապարհին

Հանդիպում են նրանք հետզհետե,

Եվ դառնում են ընկեր ու մտերիմ,

Կամ մնում են անցած տարիների ետևը:

Ուղեկից են դառնում մինչև ի մահ

Մի քանիսը միայն` անդավաճան հավետ,-

Եվ այնպիսի՛ գրքեր կան, որ չարքերի նման

Հալածում են մեզ մինչև վե՛րջ:

Գրքեր կան, որ կյանքում մի ակընթա՛րթ միայն

Մեզ ժպտալով` անցնում են ու կորչում,

Բայց նրանցից մնում է մեր սրտերում մի բան,

Որ տարինե՜ր ենք մենք անրջում:

Գրքեր կան, որ խոժոռ են ու խստադեմ,

Ինչպես ուսուցիչը, կամ առաջնորդը,-

Եվ այնպիսի՛ գրքեր ես գիտեմ,

Որ համրերի նման անհաղո՛րդ են:

Աղջիկների նման սեթևեթ

Կան կարկաչուն գրքեր, որ հանդիպում են մեզ,

Հրապուրում, գերում - և մոռացվում հավետ…

Օ՜, գրքերի աշխարհը – տիեզերք է անեզր:

Նրանք շա՜տ են ու բազմապիսի,

Յուրաքանչյուրն իր մեջ մի աշխարհ է ուրույն,

Եվ պատմում են նրանք մեզ աշխարհի մասին

Խոսքերով անկրկնելի ու անագորույն:-

Կան անզգեստ գրքեր, կան պճնազարդ

Ֆոլիանտներ, որոնք սնամեջ են, ինչպես

Ասորական արքա Բալթասարը,

Որ պճնում էր իրեն պչրուհու պե՛ս:

Եվ անարվեստ գրքեր կան, որ բնության նման

Խառնիխուռն են թվում, խառնիճաղանջ,

Բայց գերում են, կապում մինչև ի մահ,

Եթե անխոնջ ոգով ու տքնությամբ ջանաս

Խորասուզվել, բանալ գաղտնիքները նոցա,

Նոցա ներքին դաշնությունն հասկանալ,-

Այդ գրքերը խոհի ամրոցներ են գոցած,

Եվ կբացվեն քո դեմ, եթե լինես անահ:

Գրքեր կան, որ դրսից նման են հոյաշեն

Դղյակների, սակայն ներս ես մտնում դու երբ-

Գաղջ` շնչում է դեմքիդ ամայության փոշին

Եվ սեղմում է կոկորդդ մի մեռյալ ձե՛ռք:

Անտառների նման գրքեր կան թանձր ու մութ,

Կան օվկիանի՜ նման անհուն գրքեր,

Կան զեփյուռի նման, նման քամու՜,

Կան, որ գգվում են մեզ, ինչպես ձեռքեր:-

Ե՛վ սրինգի ձայնով, և՛ շեփորի,

Ե՜վ որոտի ձայնով կան գրքեր,

Եվ կան անձա՜յն գրքեր, որ լռին

Սրսկում են մեր սիրտը եղերական կրքեր…

Օ՜, գրքերի աշխարհը – տիեզերք է անեզր:

Ես սիրում եմ նրանց բազմախորհուրդ

Այս ինքնությունը դաշն, անկրկնելի,

Նրանց միջև եղած տարբերությունն այս խոր,-

Եվ բոլո՛րն են նրանք ինձ սիրելի:

Արեգակի բոլո՛ր երանգների նման,

Տիեզերքի նման բազմալեզու-

Ես սիրում եմ նրանց երփներանգ

Այս հուրերը կիզուն

Եվ բնության բոլո՛ր ձայների,

Եվ մարդկային կյանքի բուրմունքների բոլոր

Այս ճառագու՛մն եմ ես սիրում վերին,

Այս բույրը մշտահոլով:

Եվ այս ամենը` մեծ մի դաշնություն կազմած,

Կազմած ուրույն մի կյանք, մի ինքնամփոփ աշխարհ-

Մեր տների փայտյա դարակներում բազմած`

Ապրում են լու՜ռ կյանքով և կենդանի են հար:

Ես սիրում եմ նրանց լաբիրինթոսն այս լուռ,

Երանգների՜, գույնի՜ շռայլությունն այս մեծ,

Ինձ սիրելի է միշտ բազմազեղումն այս խոր…

Օ՜, գրքերի աշխարհը – տիեզերք է անեզր:

«Տաղ`ձոնված գրքերին», Եղիշե Չարենց /4 հատորով/, հատոր 3,էջ 193-195, Երևան,«Սովետական գրող» հրատ.,1987

Աղբյուրը՝ այստեղ

Եղիշե Չարենցի ֆեյսբուքյան էջին կարող եք միանալ այստեղ